Rachunek zysków i strat dla dowolnego podmiotu finansowego jest jedną z podstawowych form sprawozdania finansowego. Analiza ta wylicza parametry efektywności poszczególnych typów działalności podmiotu oraz ogólny wynik finansowy. Rachunek zysków i strat formułuje bilans przychodów i kosztów danego podmiotu finansowego. Ponadto. informuje o jego zdolnościach do generowania kolejnych zysków i możliwościach utrzymania się.
Źródła zysku banków
Dyskurs należy rozpocząć od dokładnego wytłumaczenia co w danym podmiocie finansowych uważane jest za zysk a co za wydatki. Firma niefinansowa, np. firma produkcyjna, uzyskuje przychody ze sprzedaży różnych produktów. Wydatki na przedsiębiorstwo obejmują między innymi koszty surowców, pracy, energii i paliwa, wynagrodzeń i kosztów administracyjnych. W przypadku banku jest zupełnie inaczej. Jak wiadomo, podstawową i nadrzędną funkcją banku jest przyjmowanie depozytów i udzielanie pożyczek podmiotom fizycznym i prawnym. Zysk z udzielanych pożyczek ma formę oprocentowania. Uzyskane odsetki są kluczowym źródłem przychodów dla banku. Termin ten jest określany jako „dochód z odsetek”.
Poza przychodami odsetkowymi z udzielonych pożyczek, bank zarabia również na odsetkach wynikających z niektórych inwestycji. Ponadto bank jest również zobowiązany do utrzymywania określonej kwoty rezerw gotówkowych. Należy jednak zauważyć, że dochód odsetkowy banku z inwestycji zależy od kilku kluczowych czynników, takich prowadzona krajowa polityka pieniężna czy popyt na usługi bankowe. Oprócz dochodu z odsetek będącego kluczowym źródłem dochodu dla banku, zarabia on również na przychodach w postaci opłat, które pobiera za różne usługi, które świadczy. Usługi te obejmują między innymi opłaty manipulacyjne za pożyczki i transakcje na rynku.
Wydatki banku
Po uwzględnieniu części dochodowej rachunku zysków i strat należy przejść do wydatków. Kluczowym wydatkiem banku są odsetki od depozytów, które są z nim dokonywane. Mogą one mieć formę depozytów terminowych (stałych) lub depozytów oszczędnościowych. Drugim pod względem wielkości wydatkiem dla banku są jego koszty operacyjne. Niektóre z nich obejmują koszty pracownicze, koszty reklamy, koszty administracyjne, czynsz, oświetlenie i nieruchomość. W ramach wydatków uwzględnia się również pozycję zwaną „rezerwy i zobowiązania warunkowe”. W najprostszym ujęciu są to zobowiązania o niepewnym terminie lub kwocie. Obejmuje to rezerwy na nieściągalne aktywa. W ujęciu księgowym takie rezerwy nazywane są „Rezerwami na niepracujące aktywa”. Rezerwy te obejmują również rezerwę na podatek, a także amortyzację wartości inwestycji. Po dokonaniu bilansu, a więc obliczenie różnicy pomiędzy generowanymi zyskami a ilością wydatków, dochodzi się do wartości nazywanej wynikiem finansowym.
